Herstellen, een linde kan op verschillende manieren herstellen

Herstellen

Dit boom verhaal gaat over herstellen. En dat is wat lindebomen kunnen. Een linde kan heel goed reageren op beschadigingen. Daarnaast stelt een linde weinig eisen aan haar groeiplaats en kan ze goed tegen snoeien. Een hele sterke boom dus die, zo gaat het verhaal, wel 1000 jaar oud kan worden.

Als een boom beschadigd is, een wond heeft, dan zal de boom proberen om deze wond te sluiten. Dit nieuwe weefsel dat de boom maakt wordt ook wel eeltvorming genoemd.

Een andere manier om met een beschadiging om te gaan is het maken van een adventiefwortel. Vanuit de stam, soms op grote hoogte, wordt aan de binnenkant van de holle stam een nieuwe wortel gevormd.

Wat een linde altijd doet is het maken van worteluitlopers. Mensen snoeien die of knipen de worteluitlopers in een vorm. Uit een worteluitloper kan een nieuwe boom ontstaan.

De boomkijker kijkt

Een linde kan goed herstellen. Kan op meerder manieren omgaan ,et een beschadiging. Ga eens kijken bij een oude linde en zoek elke van de 3 genoemde manieren je kunt vinden.

Grenslinde in Zuid-Beveland

Grenslinde in Zuid-Beveland

Deze boom geeft een grens aan. mijn verhaal gaat over het ontstaan van dit gebruik.

Deze linden heten grenslinden. Deze bomen zijn geplant als afbakening. Dit gebruik stamt uit het einde van de middeleeuwen. Meestal staan ze daar waar een nieuwe dijk op de oude dijk aansluit.

Bijvoorbeeld op de kruising van de Oude Zanddijk en de Oudkamerseweg. En ook op de kruising van de Oude Zanddijk met de Nieuwkamerseweg.

En: de traditie wordt in ere gehouden. Kijk, hier staat een jonge grenslinde.

En als je een plek wil afbakenen, wil marekeren, dan kies je voor een linde. Want een linde wordt heel oud. Een linde is sterk. En een linde kan relatief goed tegen de wind. En dat is handig, hier in zeeland.

De boomkijker kijkt

Ken jij een boom die een speciale plek aangeeft?

2 in 1 boom

2 in 1 boom

Op vakantie in eigen land. Lekker aan de wandel in het bos. Hoor je de regen? En dan: kom ik deze boom tegen!

Wat zie ik nou? Het zijn twee lindebomen die op een plek aan elkaar zijn gegroeid.

Leuk om hier doorheen te lopen. Zou ik erdoor kunnen> Nee dus, het is net te klein. De opening is 150 centimeter hoog en 70 centimeter breed.

Deze takken zijn aan elkaar gegroeid. Ik kan bijna niet zien waar welke boom ophoudt. Zou dat hier zijn?

De boomkijker kijkt

Ken jij een boom waar je doorheen kunt lopen?

Oude lindeboom in Wassenaar

Oude lindeboom in Wassenaar

Een lindeboom kan heel oud worden. Dat is omdat deze boom heel goed kan herstellen na een beschadiging. In deze vlog zie je ho deze boom dat doet.

Oude lindebomen zijn vrijwel altijd hol omdat deze bomen zacht hout hebben. In die holle stam kan deze boom wortels laten groeien. Deze groeien van boven naar beneden en kunnen uitgroeien tot een nieuwe stam

Die takjes onderaan de stam, dat is wortelopslag. Dit hoort echt bij een lindeboom, dit is eigenlijk altijd te zien. Deze wortelopslag kan uitgroeien tot nieuwe boomstammen.

En linde kan goed tegen snoeien. Na het snoeien vormt deze boom bobbels en knobbels. En: overal zitten nieuwe knoppen en takjes.

De boomkijker kijkt

Er wordt gedacht dat deze oude lindeboom ooit gesnoeid is als leilinde. Kun jij dat herkennen?

Lindebomen bij een kapel (1:10)

Lindebomen bij een kapel

In Ohé en Laak staat de St Annakapel. En voor die kapel staan lindebomen. Waarom is er gekozen voor een lindeboom bij een kapel? Dat weet niemand zeker maar er zijn wel een paar mogelijkheden.

Is het omdat de lindeboom gewijd was aan Freya, de Germaanse godin van de vruchtbaarheid? Of is deze boom gekozen als symbool van het eeuwige leven? Een lindeboom is immers een boom die zichzelf kan verjongen. Dat kun je goed zien als een linde is gesnoeid of een wond heeft. Of is de reden om deze boom aan te planten omdat het blad de vorm van een hart heeft? En een hart staat immers voor de liefde.

De bomen die bij deze kapel stonden waren ongeveer 165 jaar oud. Waarom ze zijn gekapt , dat weet ik niet. Nu staan er jongere lindebomen. In mijn ogen is het mooi dat er is gekozen voor de traditie om lindebomen te planten bij een kapel.

De boomkijker kijkt

Ken jij een kapel waarbij lindebomen staan?

Een etagelinde (1:00)

Een etagelinde

Een etagelinde is een linde die op een traditionele manier is gesnoeid.

Op deze plek in Groeningen (gemeente Vierlingsbeek) stond een 200 jaar oude etagelinde. De wortels van deze boom waren zo slecht dat hij niet mocht blijven staan. In 2006 is er een nieuwe linde geplant. En ook deze boom wordt op de traditionele manier gesnoeid.

Een etagelinde wordt in drie ‘etages’ , lagen, gesnoeid. Takken die op de goede hoogte staan worden gestimuleerd om horizontaal te groeien. Dit gebeurd met spanbanden en ijzeren palen. De takken die niet op de goede hoogte staan worden afgezaagd. Deze traditionele snoeivorm heeft een betekenis. De onderste laag met takken staat voor het volk. De middelste laag met takken staat voor het wereldlijke, of ook wel voor de adel. De hoogste laag met takken staat voor het geestelijke en ook wel voor god.

De boomkijker kijkt

Heb jij ooit een etagelinde gezien?

Een dikke linde in Sambeek (1:35)

Een dikke linde in Sambeek

Lindebomen zijn sterk en herstellen zich goed. Dat is goed te zien aan deze 400 jaar oude linde in Sambeek. Bijvoorbeeld doordat de boom een gespleten stam heeft. Boomchirurgen hebben de stam vastgezet met ijzeren staven. Inmiddels groeit de boom over deze staven heen. Ooit id deze boom gesnoeid al etagelinde. Dat wil zeggen dat de takken zo worden gesnoeid dat ze op drie hoogten staan. De onderste etage is nog te herkennen. De andere twee zijn helaas kapot gegaan tijdens een storm. Als je naar de binnenkant van deze holle boom kijkt dan zie je een nieuwe stam. Deze nieuwe stam is gegroeid uit de wortels. Ook hieraan kun je zien hoe groot het vermogen tot herstellen is!

De boomkijker kijkt

Waar staat er een oude linde bij jou in de buurt? En wat is het verhaal van die boom?